W związku z umową zawartą pomiędzy diecezją płocką a Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego do grudnia 2020 roku w dniach wtorek – piątek, w godzinach 10:30-14:00 zwiedzanie tzw. „starego” muzeum jest bezpłatne.
„Stare” muzeum istnieje od 1903 roku. Zachwyca bogatymi zbiorami, wśród których znajdują się: rzeźba, malarstwo, archeologia, grafika, tkaniny, złotnictwo, wyroby metalowe, biała broń, filatelistyka, falerystyka (medale, odznaczenia itp.), kartografia, rękopisy, starodruki.
Placówka posiada jedną z największych w Polsce kolekcję pasów kontuszowych, które były nieodłącznym elementem szlacheckiego stroju. Pochodzą one z różnych manufaktur m.in. ze Słucka na Litwie, Gdańska, Francji, Turcji, Persji. Pasy te przechowywane są w specjalnej szafie, zbudowanej w latach 30. XX wieku.
Zwiedzający zatrzymują się także chętnie przed dwoma obrazami Jana Czesława Moniuszki, syna kompozytora, w tym „Cesarz Maksymilian nadaje herb Kapitule Katedralnej”. Obraz został ukradziony przez Niemców w czasie II wojny światowej, a odzyskano go dopiero w 2016 roku. Zbiory płockiego muzeum cieszą się dużym zainteresowaniem turystów. Przyjeżdżają oni do Płocka z różnych zakątków Polski i z zagranicy. Turyści mogą być oprowadzani w języku angielskim lub hiszpańskim.
W związku z pandemią na terenie budynku może przebywać 30 osób. Przed wejściem zwiedzający muszą zasłonić usta i nos, maseczką lub przyłbicą, korzystać z płynu do dezynfekcji rąk, poruszać się we wskazanym, jednym kierunku zwiedzania, z zachowaniem odstępów.
Muzeum Diecezjalne w Płocku jest jednym z najstarszych muzeów kościelnych w Polsce. Powstało w roku 1903 z inicjatywy ks. kan. Antoniego J. Nowowiejskiego, późniejszego biskupa płockiego, według projektu architekta Stefana Szyllera. Od 2008 roku Muzeum Diecezjalne zyskało dodatkową siedzibę - w dawnym Opactwie Pobenedyktyńskim, którego początki sięgają X wieku.
Do najważniejszych eksponatów należą znajdujące się w Opactwie: kielich i patena Konrada Mazowieckiego I z XIII wieku; herma św. Zygmunta z XIV wieku, zdobiona diadem piastowskim z XIII wieku; tzw. Puszka Czerwińska z XIII-wieczną czarą; kielich fundacji Karola Ferdynanda Wazy, królewicza i biskupa płockiego i wrocławskiego z XVII wieku. Jest to jeden z najbogatszych skarbców muzealnych w Polsce.
Szczegółowe informacje o Muzeum Diecezjalnym w Płocku i jego zbiorach znajdują się na stronie: www.mdplock.pl
