Bp Mirosław Milewski przypomniał, że tożsamość Czerwińska przez wieki budowały zakony: najpierw od XII wieku kanonicy regularni, potem norbertanki, a od 1923 r. salezjanie. Z wielkim zaangażowaniem prowadzą oni parafię pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny, czuwają nad Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia, nad Muzeum prymasa Augusta Hlonda, Muzeum Misyjnym czy Salezjańskim Ośrodkiem Młodzieżowo-Powołaniowym „Emaus”.
Zaznaczył, że mieszkańcy Czerwińska od wieków żyją pod opiekuńczymi skrzydłami Matki Bożej Czerwińskiej. Słynący łaskami obraz odwzorowuje obraz Matki Bożej Śnieżnej (Salus Populi Romani - Ocalenie Ludu Rzymskiego), znajdujący się w rzymskiej bazylice Santa Maria Maggiore. Jest to jeden z najstarszych wizerunków maryjnych, czczonych w Kościele katolickim.
Uwieczniona na nim Madonna z Dzieciątkiem króluje, ale i pociesza, ocierając chustą łzy cierpiących i strapionych. Od początku wsławiony licznymi łaskami i cudami, obraz w 1648 r. został ogłoszony przez biskupa płockiego Ferdynanda jako cudowny, a w 1970 r. ukoronowany przez kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Jest „sercem” monumentalnej świątyni, wzniesionej w XII wieku z woli biskupa płockiego Aleksandra z Malonne i władcy Bolesława Krzywoustego, od 1967 roku, z woli papieża Pawła VI, noszącej zaszczytny tytuł bazyliki mniejszej. Ten „romański klejnot Mazowsza” skłania do odwiedzin i modlitwy mieszkańców oraz wielu przyjezdnych, dla których „miasto i bazylika, to jedność”.
Biskup zaznaczył, że Czerwińsk przez wieki kształtowało przywiązanie do Boga i Kościoła, pielęgnowanie wartości narodowych, szacunek dla rodziny i miłość Ojczyzny. Życzył, aby tak już pozostało.
- Idźcie tą drogą, którą wytyczyli wasi przodkowie. Budujcie na trwałych wartościach, a nie na współczesnych modach, które przemijają czy na ideologiach, które mają pozory czegoś dobrego, a w gruncie rzeczy są skierowane przeciwko człowiekowi. Nie budujcie świata, tego osobistego i tego czerwińskiego, bez Boga - wezwał bp Milewski.
Zaapelował także, by wierni nie ulegali „duchowi epoki”, który przynosi „wiatr niedobrych i niebezpiecznych zmian”. Dla katolików XXI wieku, ludzi Mazowsza północnego, „najważniejszy powinien być Duch Boży”.
W bogatym programie uroczystości w Czerwińsku znalazło się też poświęcenie „Skrzyni Pamięci”, zawierającej akt nadania praw miejskich. Będzie ona eksponowana na rynku miejskim. Odbyło się widowisko „Przez stulecia w Czerwińsku nad Wisłą”, w wykonaniu uczniów miejscowych szkół i chóru pod dyrekcją Przemysława Ziółkowskiego, w reżyserii Teresy Pietrzak, wykład regionalisty Dariusza Umięckiego, wystawy „Czerwińsk w fotografii” i „Czerwińsk w poezji”.
Gospodarzem oficjalnych uroczystości był burmistrz Czerwińska Marcin Gortat. W murach bazyliki czerwińskiej jej uczestników gościł ks. Łukasz Mastalerz SDB, proboszcz miejscowej parafii pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny.
Pierwsza historyczna wzmianka o Czerwińsku pochodzi z XII wieku – była to bulla papieża Hadriana IV z przywilejami dla klasztoru kanoników regularnych. Prawa miejskie otrzymał w XIV wieku. W historii był jednym z największych i najbogatszych miast na Mazowszu, przybywali do niego książęta i królowie. W 1410 r. w Czerwińsku wraz z wojskiem przeprawiał się przez Wisłę król Władysław Jagiełło, podążając pod Grunwald. W Czerwińsku organizowano sejmiki mazowieckie, odbył się synod diecezjalny, powstał tzw. Kodeks Czerwiński książąt mazowieckich. Potem miasto straciło na znaczeniu m.in. z powodu potopu szwedzkiego. W 1869 r. zaborca rosyjski, w odwecie za aktywny udział w Powstaniu Styczniowym, odebrał mu prawa miejskie. Czerwińsk odzyskał je 1 stycznia 2020 roku.
