Maków Mazowiecki, Parafia Pw. Św. Józefa
ul. Kościelna 11, 06-200 Maków Mazowiecki
29 717 10 27
makow.jozef@diecezjaplocka.pl
Udostępnij:

Pierwotna osada w XI w. usytuowana była na lewym brzegu Orzyca w sąsiedztwie strumienia Makowica. Nazwa miejscowości pojawia się w 1065 r. Już wówczas istniał zapewne na podgrodziu kościół pw. św. Bartłomieja, który przetrwał do XVIII w. Jeszcze w XVII w. odprawiano w nim nabożeństwa na Wielkanoc, Boże Narodzenie i w uroczystość patrona. Druga osada w XIII w. była na prawym brzegu Orzyca i na tym miejscu lokowano późniejsze miasto z kościołem pw. Bożego Ciała.  Odpusty odbywały się także w święta św. Bartłomieja i św. Wawrzyńca. W 1421 r. wraz z odnowieniem lokacji miasta przez księcia Janusza, biskup płocki Jakub z Korzkwi 29 września 1421 r. przydzielił kościołowi dziesięciny i wyznaczył wsie parafialne.

Około 1490 r. budowę obecnego kościoła rozpoczęto staraniem Stanisława z Lipia Lipskiego, proboszcza makowskiego, prepozyta kapituły katedralnej płockiej, podkanclerzego mazowieckiego. Około 1630 r. z fundacji Karskich, właścicieli Zakliczewa, dobudowano kaplicę św. Anny. W połowie XVIII w. wymieniono sufit w nawie, dach i przekształcono szczyt wschodni. Kościół był uszkodzony w czasie pożaru miasta w 1789 r., zdewastowany podczas wojen napoleońskich, zaś w latach 1806-1837 nieużytkowany. Ponownie przywrócony do kultu po restauracji, przeprowadzonej staraniem ks. Ignacego Wielgolawskiego, proboszcza makowskiego w latach 1835-1882, ku którego pamięci przy kościele umieszczono głaz Prace renowacyjne i remontowe kontynuowano w czasie proboszczowania ks. Kajetana Śmiechowskiego. W czasie II wojny światowej kościół został uszkodzony, po czym odremontowany staraniem księży proboszczów Franciszka Gościniaka i Henryka Błażejewskiego. Kościół jest murowany z cegły w układzie gotyckim, z dekoracyjnymi kamieniami polnymi, częściowo otynkowany, trójnawowy, bazylikowy. Wnętrze po 1837 r. zostało przykryte stropem. Wówczas także wykonano chór muzyczny z drewnianą balustradą. W czasie ostatniej wojny zniszczono organy, wybudowane w 1852 r. przez Mateusza Mielczarskiego z Warszawy. Obecny, siedemnastogłosowy instrument, wykonany przez budowniczego z Prus Wschodnich, został sprowadzony po II wojnie światowej z Dobrego Miasta i zmontowany przez Zygmunta Kamińskiego lub Czesława Kruszewskiego z Warszawy. W kościele znajduje się siedem ołtarzy. Zachowały się zabytkowe nagrobki i relikwiarze. W 2016 r. wykonano renowację więźby dachowej na kościele, na kaplicy bocznej i nawie kościoła ułożono nową dachówkę.

W latach 1925-1926 staraniem ks. Józefa Michnikowskiego wzniesiono nową, murowaną, czworoboczną dzwonnicę, według projektu budowniczego Klonowskiego, na miejscu dawniejszej, która runęła w 1921 r. W 1985 r. została oddana nowa plebania, wybudowania przez parafian i ks. Józefa Śliwkę. 

W 2002 r., staraniem ks. Józefa Śliwki i parafian, wybudowano na cmentarzu parafialnym kaplicę cmentarną pw. Wszystkich Świętych. Umieszczono w niej tabernakulum, rzeźbę Chrystusa na krzyżu, obraz Matki Bożej Bolesnej, obraz Jezusa ukoronowanego cierniem.